كمربند سبز بهصورت كمربندهاي سبز محاط كننده، كمانهاي سبز و محورهاي سبز ديده ميشود كه مورد اول شناخته شدهتر از سایر موارد بوده و بهصورت يك بخش كاملا پوشش دهنده فضاي پيرامون شهرها عمل مينماید.
احداث کمربند سبز، نیاز ضروری شهر اراک (2)
كمربند سبز بهصورت كمربندهاي سبز محاط كننده، كمانهاي سبز و محورهاي سبز ديده ميشود كه مورد اول شناخته شدهتر از سایر موارد بوده و بهصورت يك بخش كاملا پوشش دهنده فضاي پيرامون شهرها عمل مينماید. اين نقش عملاً براي جلوگيري از گسترش بيرويه و تحديد حدود شهر است و جايگزين مناسبي براي برج و باروها يا دروازههاي شهر قديم ميباشد. اما كمانهاي سبز قطعات جداگانهاي از فضاهاي سبز است كه در حاشيه شهرها احداث شده و حالت به هم پيوسته مانند كمربند نداشته است. نهايتاً محورهاي سبز مشتمل بر فضاهاي سبزي است كه بطور مستقيم از كمربندي به درون شهر راه مييابد.
با توجه به این که شهر اراک جزء یکی از پنج شهر آلوده کشور میباشد، لذا یکی از راههای مقابله با آلودگی هوا افزایش سرانه فضای سبز بوده که در همین راستا کمربند سبز به دلیل ایجاد یک میکروکلیما که باعث اختلاف دما و همچنین جا به جایی هوا و حرکت جریان آلوده هوا خواهد شد، از اهمیت ویژهای برخوردار است و میتواند با جذب گازهای سمی باعث کاهش آلودگی هوای شهر اراک شود.
اجرای کمربند سبز و درختکاری در حریم کلان شهرهای کشور در سال۷1 با هدف ایجاد فضای حیاتی و تنفسی برای شهرها در دستور کار ادارات کل محیط زیست و شهرداریها قرار گرفت و در این راستا نهادهای مختلفی همکاری داشتهاند.
در احداث کمربند سبز، اداره کل محیط زیست، اداره کل منابع طبیعی و شهرداری اراک متناسب با زمان اجرای طرحهای مختلف متولی احداث این کمربند در شهر اراک بوده که در حال حاضر به منظور حفظ و نگهداری، بهبود کیفی و کمی این مهم در دستور کار سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اراک قرار گرفته است.
تعيين سرانه فضاي سبز تا حد زيادي بستگي به خصوصيات بيوكلماتيك منطقه و شهر دارد، براين مبنا بايد گفت سرانه فضاي سبز در يك شهر كويري و يا يك شهر بزرگ نميتواند شرايطي همانند با يك شهر ساحلي در استان مازندران داشته باشد. با وجود اين، اطلاع از استانداردهاي فضاي سبز ميتواند به عنوان هدايتگر فعاليتها و خطمشیها به شمار آيد.
به عبارت کلی، سرانه فضای سبز عبارت است از سهم هر شهروند از فضای سبز شهری و یا به عبارتی این مقدار از تقسیم مساحت کل فضای سبز عمومی بر تعداد کل جمعیت شهری به دست خواهد آمد که برای این میزان استانداردی تعریف نشده است. سرانه فضای سبز معمولا برای شهرهای آلوده بین 25 تا 45 مترمربع متناسب با میزان آلودگی در نظر گرفته میشود که در شهر اراک این سرانه با توجه به میزان آلودگی هوا 35 یا 40 مترمربع میباشد که در حال حاضر سرانه فضای سبز درنظر گرفته شده 21 مترمربع است.
برای رسیدن به سرانهای حدود 35 مترمربع طالب همدلی و همکاری ارگانهای زیربط و شهروندان بوده چراکه سرانه فضای سبز هر شهری نشاندهنده میزان توسعه یافتگی آن شهر خواهد بود.
پارکها و فضاهای سبز شهری نقش موثري در کیفیت جامعه شهری داشته و از مواردي نظير«میزان سرانه فضای سبز» و «پارکهای عمومی» اغلب به عنوان عوامل مهمی در قالب جذاب نمودن بخشی از فضاهاي شهري براي شهروندان ياد ميشود. طبيعت شهري مانند پاركها كه از ضروريات زندگي شهروندان است از اجزاي كليدي توسعه پايدار به حساب ميآيد. فضای سبز جزئی از بافت شهر است كه عملکردهای متعددي دارد. عملکردهای زیست محیطی، اجتماعی، روانی، اقتصادی، زیباییشناسی از نقشهایی هستند که فضاهاي سبز در شهرها ایفا میکند.
حسنی در خصوص برنامههای در دستور کار سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اراک در احداث پارکهای جدید در سطح شهر گفت: در حال حاضر تعداد 100 پارک در مساحتی بالغ بر5/368 هکتار در شهر اراک وجود دارد و سیاست سازمان مبنی بر افزایش ارائه خدمات بیشتر از طریق احداث پارکها در سطح شهر میباشد. تعداد پارکهای مناطق 1 و3 در سطح شهر اراک را مطلوب عنوان شده و کمبود پارک و فضای سبز بیشتر در منطقه 2 میباشد و آن هم به دلیل قدیمی بودن بافت این منطقه میباشد که امید میرود تا با رایزنی از طریق تملک اراضی تعداد پارکهای این منطقه را افزایش داد. در حال حاضر سرانه در نظر گرفته شده در خصوص احداث پارکها مساحتی بالغ بر 7/3 مترمربع است و امید میرود با برنامهریزی مدون این سرانه به 9 مترمربع افزایش پیدا کند.
پارکهای شهر نيز با افزایش جذابیتهاي شهر، سبب توسعه گردشگری و افزايش درآمد شهر ميشود. فضاهاي سبز تاثیر مستقیمي بر روان شهروندان داشته و از اين طريق برکیفیت زندگی شهروندان که از اجزای کلیدی توسعه پایدار است، تاثيرگذار هستند.
بر اساس اهداف برنامهریزی شده سازمان و افزایش سطح رفاه و رضایت شهروندان سعی سازمان پارکها و فضای سبز شهرداتری اراک بر این بوده که تا نیمه دوم سال 92 حداقل تعداد 10 پارک دیگر را به مجموعه پارکهای سطح شهر اضافه نموده و نقاطی که کمبود پارک در آنها احساس میشود را در اولویت کاری خود قرار دهد.
سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اراک به عنوان یکی از دستگاههای وابسته به شهرداری در راه رسیدن به شرایط زیستمحیطی پایدار در عرصه فضای سبز جهت استفاده عموم و با برخورداری از مجموعههای پژوهشی، اجرائی و برنامهریزی در سطح سازمان و مناطق شهرداري به عنوان تنها متولی و تصمیمگیرنده عرصههای فضای سبز در شهر وظیفه مدیریت، حفظ، توسعه و نگهداری این مهم را به عهده دارد.
سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اراک در راستای حفظ و نگهداری فضای سبز و توسعه کمی و کیفی، تداوم اهداف مزبور، ارتقاء کیفی فضای سبز موجود و افزایش سرانه فضای سبز به میزان 1 مترمربع سالیانه در ابعاد مختلف سطح فضای سبز از جمله پارکها، با تاکید بر احداث پارکهای محلهای در مکانهای مورد نیاز از سطح شهر اراک به منظور افزایش بهرهمندی شهروندان از فضای سبز از جمله اهداف سازمان میباشد. همچنین توسعه فضای سبز میادین و بلوارهای سطح شهر بر اساس طرحهای جامع و تفضیلی که توسط معاونت فنی و عمران شهرداری اراک ابلاغ میشود برنامهریزی و در دستور کار قرار گرفته است. در این راستا توسعه کمربند سبز، نوارهای جنگلی و درختکاری حاشیه خیابانها و معابر در راس اهداف سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری قرار گرفته است.